O niezależności finansowej marzy wielu. W końcu, kto nie chciałby przejść na wcześniejszą emeryturę, podróżować po świecie i nie przejmować się zapewnieniem sobie wystarczającej liczby pieniędzy, aby opłacić wszystkie potrzeby? Finansowa wolność jest świetna. Ale czego naprawdę potrzeba, aby stać się niezależnym finansowo? Czy w ogóle jest to możliwe?

Spis treści

Czym jest niezależność finansowa?

Czy da się osiągnąć niezależność finansową?

Pięć poziomów niezależności finansowej

Niezależność w praktyce

Jak przejść na wcześniejszą emeryturę

Na czym polega metoda FIRE na wcześniejszą emeryturę?

Typy inwestycji FIRE

Inwestuj mądrze dla finansowej niezależności

Czym jest niezależność finansowa? 

Praktycznie rzecz biorąc, niezależność finansowa dla każdego może oznaczać coś nieco innego i w pewnym stopniu zależy od stylu życia. Niektórzy mogą czuć się komfortowo z minimalistycznym sposobem na życie, a inni pragną luksusowych samochodów i wielkiej posiadłości, aby poczuć się “niezależnymi finansowo.” Jednak podstawowa koncepcja niezależności finansowej pozostaje taka sama: gdy człowiek ma kontrolę nad swoimi finansami, sam decyduje, jak chce tworzyć własne niezależne od pracodawcy, rządu, albo od innych zewnętrznych organizacji źródła dochodów.

Czy da się osiągnąć niezależność finansową?

Warto postawić sobie niezależność finansową za cel w życiu, a proces dochodzenia do niezależności można postrzegać jako korzystny sam w sobie. To dlatego, że występuje tu spektrum, rozciągające się od finansowej zależności do finansowej niezależności i w którym zmierzamy w kierunku końcowego celu, czyli wspomnianej niezależności finansowej. Nie ma tu odniesienia zasada „wszystko albo nic”. Każdy kolejny poziom przynosi za sobą korzyści, a im dalej przesuwasz się wzdłuż tego spektrum do swojego celu, tym więcej kumulujących się korzyści pozytywnie wpływa na twoje codzienne życie.

Pięć poziomów niezależności finansowej

Zależność finansowa

Zależność występuje, gdy twoje wydatki są większe niż dochody i z tego względu jesteś w jakimś stopniu uzależniony od pomocy z zewnątrz. To poziom z którego wszyscy startujemy i czasem określa się go jako poziom zero — ponieważ ten, kto jest zależny finansowo, nie ma niezależności finansowej.

Płynność finansowa

Twój dochód jest wystarczający, aby pozwolić ci na wypełnienie finansowych zobowiązań, bez niczyjej pomocy w regulowaniu codziennych wydatków.

Stabilność finansowa

Gdy udaje ci się już samodzielnie i nieprzerwanie opłacać finansowe zobowiązania, następnym krokiem jest rozpoczęcie oszczędzania. Stabilność finansową na ogół osiąga się po zbudowaniu poduszki bezpieczeństwa — ale gdy jednocześnie nie zaczęło się jeszcze oszczędzać długoterminowo. Można również nadal posiadać zadłużenie, takie jak kredyt studencki albo kredyt hipoteczny.

Bezpieczeństwo finansowe

Bezpieczeństwo finansowe osiąga się, gdy dochód może z łatwością pokryć wszystkie podstawowe koszty życia. Poza tym, masz oszczędności, które pomogłyby ci się utrzymać, na przykład gdybyś stracił pracę i musiał szukać nowej. Ten etap to czas na pozbycie się długów z wysokim oprocentowaniem i skupienie się na budowie solidnej podstawy inwestycyjnej, która zaprowadzi cię na następny poziom.

Niezależność finansowa

Kiedy znajdujesz się w tym miejscu  dochody nie są już dla ciebie jedynym źródłem, na którym musisz polegać, aby pokrywać wydatki. Dokonałeś solidnych inwestycji długoterminowych, które zapewniają dywidendę, pozwalającą na dalsze budowanie majątku. Te zyski z inwestycji wystarczają, aby finansować preferowany przez ciebie styl życia, niezależnie od tego jaki on jest.

Niezależność w praktyce

Prawdopodobnie istnieje tyle metod do osiągnięcia niezależności finansowej, ilu jest ludzi. To dlatego, że potrzeby i poziomy komfortu poszczególnych osób różnią się od siebie. Jednak wszystkie metody można podzielić na dwie podstawowe kategorie: zmniejszanie wydatków i zwiększanie dochodu. Większość strategii zdobywania niezależności finansowej będzie łączyć metody z obu kategorii, aby zmaksymalizować postępy i zminimalizować czas potrzebny do osiągnięcia niezależności. To naturalne, ponieważ im wyższy twój dochód oraz im niższe są twoje wydatki, tym szybciej osiągniesz niezależność finansową.

Przykłady zmniejszania wydatków to cięcia w domowym budżecie i zmniejszanie zadłużenia. Niestety, rzeczywistość jest taka, że wiele gospodarstw domowych zadłuża się, aby żyć ponad stan. Nad tym złym nawykiem należy popracować, zanim będzie można myśleć o osiągnięciu celu, jakim jest finansowa niezależność. Bardziej oszczędny styl życia oraz stała analiza wydatków jest na ogół niezbędna, aby utrzymać podstawowe wydatki pod kontrolą. Jeśli tak jak wiele osób, płacisz wysokie odsetki od długów, prawdopodobnie stworzenie strategii ich spłaty, przed skupieniem się na inwestowaniu długoterminowym będzie dobrym rozwiązaniem.

Inwestowanie, czy to w papiery wartościowe, w nieruchomości, czy w firmy, jest przykładem zwiększania dochodu — i rzeczywiście bez tego mało prawdopodobnym jest uzyskanie finansowej niezależności. Zwiększanie wysokości zarobków to inne podejście, niezależnie od tego czy jesteś pracownikiem, czy przedsiębiorcą. Może to obejmować awans w pracy, podnoszenie kwalifikacji zawodowych, aby naliczać wyższe opłaty, albo rozwój w nowe obszary biznesu.

Każde z tych podejść wymaga poświecenia i kreatywności. Niezależność finansowa to z pewnością coś, co każdy chciałby osiągnąć, ale tylko podjęcie praktycznych kroków będzie mogło pomóc ci osiągnąć ten cel.

Jak przejść na wcześniejszą emeryturę

W ostatnich latach pojęcie “niezależności finansowej” często stosuje się w odniesieniu do wcześniejszej emerytury — czyli gdy można przestać pracować w młodym wieku. Dla niektórych, celem może być przejście na emeryturę po czterdziestce, a może nawet wcześniej. Poziom, w którym można całkowicie wycofać się z pracy zawodowej może być także określany jako niezależność finansowa.

Przypomnijmy raz jeszcze, że istnieje wiele różnych podejść i strategii stosowanych, aby przejść na wcześniejszą emeryturę. Pierwszym krokiem jednak zawsze jest obliczenie, ile pieniędzy będziesz potrzebować, aby przejść na wcześniejszą emeryturę i utrzymać oczekiwany styl życia. Choć istnieje wiele osobistych czynników, które mogą wpłynąć na tę liczbę, kalkulator emerytalny online może być pomocny w określeniu jej przybliżonej wartości. Zgodnie z metodą FIRE, którą zaraz opiszemy, aby osiągnąć ten poziom niezależności finansowej, wartość twojego majątku netto musi stanowić 25-krotność twoich szacowanych rocznych wydatków.

Na czym polega metoda FIRE na wcześniejszą emeryturę?

Napisany przez Vicki Robin ora Joe Domingueza bestseller Jak przejść na wcześniejszą emeryturę (w Polsce wydany pod tytułem „Pieniądze albo życie”), przedstawił koncepcję FIRE. To skrót oznaczający “Financial Independence Retire Early.”, czyli „Finansowa Niezależność z Wcześniejszą Emeryturą”. Metoda inwestowania FIRE wiąże się przede wszystkim z ekstremalnym oszczędzaniem — nawet 50-70% rocznego dochodu — a następnie z inwestowaniem tych oszczędności, aby wytworzyć z nich pasywny dochód. Idea FIRE polega na tym, że we względnie krótkim czasie inwestycje te powinny zapewnić odpowiednią ilość pieniędzy, pozwalającą na pokrycie kosztów utrzymania. Dzięki temu osiągnięcie niezależności finansowej lub, w zależności od chęci, również wcześniejsze przejście na emeryturę, stanie się możliwe.

Spójrzmy na to z innej perspektywy. Rekomendowany przez doradców finansowych odsetek rocznego dochodu, który powinien być oszczędzany na ogół wynosi 10–15%. Przy oszczędnościach równych 10%, odłożenie kwoty na roczne wydatki na życie zabiera dziewięć lat pracy. Ale przy oszczędnościach równych 50%, rok pracy zapewnia środki na pokrycie rocznych wydatków. Ta krótkoterminowa realizacja wymaga oczywiście niemałego poświęcenia — ale zakumulowane długoterminowe korzyści są równie oczywiste.

Ostatni wzrost popularności ruchu FIRE wskazuje na to, że wielu młodych ludzi jest już zmęczonych finansową niepewnością, a także konwencjonalnym “wyścigiem szczurów”, aby pracować wyłącznie na pokrycie rachunków — i jest gotowa na te krótkoterminowe poświęcenia. Zbiegło się to także z utrzymującą się hossą na giełdzie, podbijając jeszcze bardziej inwestycje entuzjastów ruchu FIRE.

Typy inwestycji FIRE 

Tak jak w przypadku każdego popularnego ruchu, pojawiają się warianty, jako że każdy modyfikuje tą metodologię do własnych potrzeb i stylu życia. Poza “tradycyjną” metodą FIRE, istnieje kilka wariantów, którym nadano następujące nazwy:

LeanFIRE: Przez długoterminowe planowanie dalszego minimalizowania kosztów życia poniżej przeciętnej możesz przejść na emeryturę wcześniej, niż przy planowanych kosztach przeciętnego stylu życia.

FatFIRE: W odróżnieniu od wariantu LeanFIRE, z FatFIRE planujesz ponadprzeciętne wydatki, po tym jak osiągniesz wcześniejszą emeryturę.

BaristaFIRE: Ci, dla których skrajne oszczędzanie jest zbyt skrajne, powinni rozważyć ten wariant FIRE „na pół etatu”. Oszczędzasz teraz tylko tyle, żeby później nie mieć potrzeby osiągania dużych dochodów w każdym roku pracy. Choć niekoniecznie uda ci się przejść na wcześniejszą emeryturę, będziesz mógł zdecydować, czy chcesz pracować na pełen etat, czy zatrudnić się w pracy, w której zarobisz mniej, ale będziesz się lepiej czuł.

CoastFIRE: Tutaj idea polega na tym, aby agresywnie inwestować już w młodości, dzięki czemu nie będziesz musiał później już dalej inwestować — w pewnym momencie zyski z tej inwestycji pozwolą ci pokryć koszty, co znane jest także jako “coasting.” Ten wariant może być używany podobnie do BaristaFIRE, zapewniając elastyczność pracy, a niekoniecznie wcześniejszą emeryturę.

Inwestuj mądrze dla finansowej niezależności

Wolność wyboru rezygnacji z pracy nie jest marzeniem niemożliwym do spełnienia. Niezbędna jest do tego jednak dyscyplina i poświęcenie. Wymaga także zbudowania pasywnego dochodu z mądrych inwestycji w różne instrumenty, takie jak akcje oraz fundusze ETF, które przetrwają próbę czasu i będą długoterminowo wypłacać dywidendy. To stanie się dochodem, z którego sfinansujesz wydatki na życie. Bezpieczna przyszłość wymaga, aby zawsze podejmować rozsądnie te decyzje inwestycyjne.


Niniejsze treści posiadają charakter wyłącznie edukacyjny i nie stanowią usługi doradztwa inwestycyjnego, osobistej rekomendacji, oferty lub namowy do kupna bądź sprzedaży jakichkolwiek instrumentów finansowych.

Podczas przygotowywania niniejszego materiału nie uwzględniano konkretnych celów inwestycyjnych i sytuacji finansowej. Nie został on sporządzony zgodnie z wymogami prawnymi i regulacyjnymi określającymi zasady promowania niezależnych badań. Wszelkie odniesienia do historycznych wyników instrumentów finansowych, indeksów lub konfekcjonowanych produktów inwestycyjnych nie stanowią gwarancji przyszłych wyników i nie należy ich w ten sposób interpretować.

TBanque nie gwarantuje oraz nie ponosi odpowiedzialności względem dokładności lub kompletności treści niniejszego przewodnika. Zanim zainwestujesz jakikolwiek kapitał, upewnij się, że rozumiesz ryzyko związane z jego obrotem. Nigdy nie ryzykuj więcej niż jesteś gotów stracić.